Neologisms Consisting of Word-Forming Suffixes in the Arabic Language Ərəb Dilində Sözdəzüldici Şəkilçilərdən İbarət Neologizmlər Неологизмы, состоящие из словообразующих суффиксов на арабском языке
Abstract
In the morphological formation of neologisms in Arabic, productive suffixes and certain word patterns are of particular importance. Neologisms can be obtained by adding appropriate suffixes or endings to both purely Arabic words and loanwords. These words are considered neologisms that express a new concept due to their grammatical characteristics.
One of the main goals of morphologically created neologisms is to explain, using specific examples, the derivational ability of certain models and suffixes, to provide information about the origin of these suffixes. Productive suffixes and certain word patterns play an important role in the morphological formation of new words. These suffixes and patterns, in addition to creating neologisms that express a certain meaning due to their grammatical features, reflect the need for their connection with other words. Since suffixes are not used separately from the root, they have no independent meaning and change depending on the requirements of the root. These are parts of a word that are not used separately, do not have an independent meaning, and when they are attached to the roots of a word, they change either its form or its content along with the form. Just as suffixes form the endings of an adjective or noun, the models, in turn, are expressed in certain forms of ""bab"" verbs and the forms ""masdar"", ""file"", ""maful"". We can say that neologisms formed by derivational suffixes were previously formed on the basis of the syntactic method, and then developed and became a separate category in the formation of neologisms.
One of the main goals of morphologically created neologisms is to explain, using specific examples, the derivational ability of certain models and suffixes, to provide information about the origin of these suffixes. Productive suffixes and certain word patterns play an important role in the morphological formation of new words. These suffixes and patterns, in addition to creating neologisms that express a certain meaning due to their grammatical features, reflect the need for their connection with other words. Since suffixes are not used separately from the root, they have no independent meaning and change depending on the requirements of the root. These are parts of a word that are not used separately, do not have an independent meaning, and when they are attached to the roots of a word, they change either its form or its content along with the form. Just as suffixes form the endings of an adjective or noun, the models, in turn, are expressed in certain forms of ""bab"" verbs and the forms ""masdar"", ""file"", ""maful"". We can say that neologisms formed by derivational suffixes were previously formed on the basis of the syntactic method, and then developed and became a separate category in the formation of neologisms.
Ərəb dilində neologizmlərin morfoloji yolla əmələ gəlməsində məhsuldar şəkilçilər və müəyyən söz modelləri əsas əhəmiyyətə malikdir. İstər xalis ərəb sözlərinə, istərsə də alınma sözlərə müvafiq sözdüzəldici şəkilçilər və ya sonluqlar əlavə etməklə dildə neologizmlər əldə etmək mümkündür. Bu sözlər qrammatik xüsusiyyətinə görə yeni məfhum ifadə edən neologizmlər hesab olunur.
Morfoloji yolla əldə olunan neologizmlərdə müəyyən modellərin və suffikslərin sözdüzəldicilik qabiliyyəti konkret nümunələr əsasında izahı, həmin şəkilçilərin mənşəyi haqqında məlumatın verilməsi qarşıya qoyulan əsas məqsədlərdən biridir. Yeni sözlərin morfoloji yolla əmələ gəlməsində məhsuldar şəkilçilər və müəyyən söz modelləri əsas əhəmiyyətə malikdir. Bu şəkilçi və modellər qrammatik xüsusiyyətinə görə müəyyən məfhum ifadə edən neologizmlər yaratmaqla yanaşı, onların başqa sözlərlə əlaqəyə girməsi tələbini özündə əks etdirir. Şəkilçilər kökdən ayrı işlənmədiyi kimi, heç bir müstəqil mənaya malik olmur və söz kökünün tələbinə görə dəyişir. Onlar sözün ayrılıqda işlənməyən, müstəqil mənaya malik olmayan və söz köklərinə bitişdikdə onların ya şəklini, ya da şəkli ilə birlikdə məzmununu dəyişən hissəsidir. Şəkilçilər sifət və ya isim sonluqları əmələ gətirdiyi kimi, modellər də öz növbəsində, müəyyən feil bab formaları və onların məsdər, fail, məful formalarında ifadə olunur. Sözdüzəldici şəkilçilər vasitəsilə meydana gələn neologizmlərin əvvəllər sintaktik üsulun əsasında yarandığını, sonralar inkişaf edərək neologizmlərin meydana gətirilməsində ayrıca bir kateqoriyaya çevrildiyini söyləyə bilərik.
Morfoloji yolla əldə olunan neologizmlərdə müəyyən modellərin və suffikslərin sözdüzəldicilik qabiliyyəti konkret nümunələr əsasında izahı, həmin şəkilçilərin mənşəyi haqqında məlumatın verilməsi qarşıya qoyulan əsas məqsədlərdən biridir. Yeni sözlərin morfoloji yolla əmələ gəlməsində məhsuldar şəkilçilər və müəyyən söz modelləri əsas əhəmiyyətə malikdir. Bu şəkilçi və modellər qrammatik xüsusiyyətinə görə müəyyən məfhum ifadə edən neologizmlər yaratmaqla yanaşı, onların başqa sözlərlə əlaqəyə girməsi tələbini özündə əks etdirir. Şəkilçilər kökdən ayrı işlənmədiyi kimi, heç bir müstəqil mənaya malik olmur və söz kökünün tələbinə görə dəyişir. Onlar sözün ayrılıqda işlənməyən, müstəqil mənaya malik olmayan və söz köklərinə bitişdikdə onların ya şəklini, ya da şəkli ilə birlikdə məzmununu dəyişən hissəsidir. Şəkilçilər sifət və ya isim sonluqları əmələ gətirdiyi kimi, modellər də öz növbəsində, müəyyən feil bab formaları və onların məsdər, fail, məful formalarında ifadə olunur. Sözdüzəldici şəkilçilər vasitəsilə meydana gələn neologizmlərin əvvəllər sintaktik üsulun əsasında yarandığını, sonralar inkişaf edərək neologizmlərin meydana gətirilməsində ayrıca bir kateqoriyaya çevrildiyini söyləyə bilərik.
В морфологическом формировании неологизмов в арабском языке особое значение имеют продуктивные суффиксы и определенные модели слов. Неологизмы могут быть получены путем добавления соответствующих суффиксов или окончаний как к чисто арабским словам, так и к заимственным словам. Эти слова считаются неологизмами, которые выражают новое понятие изза их грамматических особенностей.
Одной из основных целей неологизмов, созданных морфологическим путем, является объяснение на конкретных примерах словообразовательной способности определенных моделей и суффиксов, предоставление информации о происхождении этих суффиксов. Продуктивные суффиксы и определенные моделей слов имеют важную роль в морфологическом образовании новых слов. Эти суффиксы и модели, помимо создания неологизмов, которые выражают определенный смысл из-за их грамматических особенностей, отражают в себе необходимость их связи с другими словами. Поскольку суффиксы не используются отдельно от корня, они не имеют самостоятельного значения и меняются в зависимости от требований корня. Это части слова, которые не используются отдельно, не имеют самостоятельного значения, и когда они присоединяются к корням слова, они меняют либо его форму, либо его содержание вместе с формой. Так же, как суффиксы образуют окончания прилагательного или существительного, модели, в свою очередь, выражаются в определенных формах ""баб"" глаголов и формах ""масдар"", ""фаил"", ""мафул"". Можно сказать, что неологизмы, образованные словообразовательными суффиксами, раньше формировались на основе синтаксического метода, а затем развились и стали отдельной категорией в образовании неологизмов.
Одной из основных целей неологизмов, созданных морфологическим путем, является объяснение на конкретных примерах словообразовательной способности определенных моделей и суффиксов, предоставление информации о происхождении этих суффиксов. Продуктивные суффиксы и определенные моделей слов имеют важную роль в морфологическом образовании новых слов. Эти суффиксы и модели, помимо создания неологизмов, которые выражают определенный смысл из-за их грамматических особенностей, отражают в себе необходимость их связи с другими словами. Поскольку суффиксы не используются отдельно от корня, они не имеют самостоятельного значения и меняются в зависимости от требований корня. Это части слова, которые не используются отдельно, не имеют самостоятельного значения, и когда они присоединяются к корням слова, они меняют либо его форму, либо его содержание вместе с формой. Так же, как суффиксы образуют окончания прилагательного или существительного, модели, в свою очередь, выражаются в определенных формах ""баб"" глаголов и формах ""масдар"", ""фаил"", ""мафул"". Можно сказать, что неологизмы, образованные словообразовательными суффиксами, раньше формировались на основе синтаксического метода, а затем развились и стали отдельной категорией в образовании неологизмов.
Keywords:
morphological, suffix, model, form, neologism
morfoloji, suffiks, model, forma, neologizm
морфологический, суффикс, модель, форма, неологизм
References
- Cəfərov S.Ə. (1960). Azərbaycan dilində söz yaradıcılığı. Bakı: Azərnəşr, (204s.).
- Məmmədəliyev V.M. (2012). Qaradağlı V.A., Məlikov T.P. Azərbaycanca-ərəbcə lüğət (dərs vəsaiti). Bakı: Bakı Universiteti nəşriyyatı, (536 s.).
- Məmmədov Ə.C. (1998). Ərəb dili (dərslik). Bakı: Maarif, (620s.).
- Zahidi A.İ. (1977). Müasir ərəb ədəbi dilində türk mənşəli sözlər. Bakı: Elm, (147s.).
- Daşkıran Y. (2014). Arap dilinde terim sorunu // Dilbilimleri akademik araştırma dergisi, cilt 14, sayı 1, (s.191-214).
- Gündüzoz S. (2005). Arapçada kelime türetimi: Kavramlar, Kuramlar, Kurumlar; Samsun, (283s.).
- Болотов В.Н. (2009). Арабский язык справочник по грамматике. Москва: Живой язык, (224с.).
- Дауд Ал-Мунир. (2013). Русско-англо-арабский словарь по строительным материалам и изделиям. Москва: Библос кон- салтинг, (90с.).
- Елифанов Р.А. (2013). Русско-арабский военный сло- варь. Москва: МГИМО-университет, (390 с.).
- Asher R.E. (1994). Simpsan J.M. The Encyclopadia of Language and linguistics, Vol. I, 80-81, Oxford: Pergamon Press.
- Stetkevych S. (2006). The modern arabic literary language, Georgetown University Press, (135p.).
- http://www.almaany.com
- http://www.ru.glosbe.com