Nəsiminin “Etməgil” Rədifli Qəzəli və Ona Yazılan Nəzirlər Ghazal with Radif “Etmegil” (“Don’t Do”) by Nasimi and Imitative Poems Written to It Газель Радифа “Этмегил” Насими и подражания на нее
Xülasə
Klassik ədəbiyyatda geniş istifadə olunan ədəbi formalardan biri də nəzirədir. Müxtəlif dövrlərdə şairlər öz bacarıqlarını göstərmək üçün bu ədəbi formaya müraciət etmiş və onun bir sıra gözəl örnəklərini yaratmışlar. Nəzirə yazmaq üçün yaradıcılığına ən çox müraciət olunan sənətkarlardan biri də İmadəddin Nəsimidir. Məqalədə şairin qələmə aldığı “Etməgil” rədifli qəzəli və ona yazılan iki nəzirə tədqiqat obyekti kimi götürülmüşdür.
XIV-XV əsrlərdə yaşamış türk şairləri Əhmədi və ƏhmədiDainin həmin qəzələ yazdığı nəzirələr müqayisəli şəkildə araşdırılmışdır. Nəsiminin qəzəli ilə nəzirələr arasında olan oxşar və fərqli cəhətlər, eləcə də onların rədif, qafiyə və vəzn sistemi ətraflı şəkildə təhlil olunmuşdur.
XIV-XV əsrlərdə yaşamış türk şairləri Əhmədi və ƏhmədiDainin həmin qəzələ yazdığı nəzirələr müqayisəli şəkildə araşdırılmışdır. Nəsiminin qəzəli ilə nəzirələr arasında olan oxşar və fərqli cəhətlər, eləcə də onların rədif, qafiyə və vəzn sistemi ətraflı şəkildə təhlil olunmuşdur.
In classical literature, one of the widely used literary forms is nazire (imitative poem). In different time periods poets have referred to that literary form to show their abilities and created some beautiful examples of this form. Imadeddin Nasimi is one of the great poets whose creative works have been referred the most to write an imitative poem. Research objectives in the article are the ghazal with radif “Etmegil” written by the poet and 2 imitative poems to it. Imitative poems to that ghazal written by the Turkish poets Ahmadi and Ahmadi-Dai who lived in the XIV-XV centuries, were studied comparatively. Similar and different features between Nasimi’s ghazal and imitative poems to it, as well as their radif, rhyme and meter system were analyzed in detail.
Одной из широко используемых в классической литературе литературных форм является подражание. В разные периоды времени поэты обращались к этой литературной форме, чтобы продемонстрировать свое мастерство, и создали множество прекрасных образцов этой формы. Больше всего подражание встречается в творчестве поэта Имадеддина Насими. В статье объектами исследования являются написанная поэтом газель радифа ""Этмегил"" и два подражания на неё. В статье проведен сравнительный анализ подражаний на эту газель, написанных турецкими поэтами Ахмеди и Ахмеди-Даи, проживавшими в XIV-XV веках. Подробно проанализированы общие и отличительные черты газели Насими и подражаний на нее, а также их радифы, рифмы и метры.
Açar sözlər
Nəsimi, Əhmədi, Əhmədi-Dai, qəzəl, nəzirə
Nasimi, Ahmadi, Ahmadi-Dai, ghazal, nazire (imitative poem)
Насими, Ахмеди, Ахмеди-Даи, газель, подражание
Referanslar
- Akdoğan Yaşar. Ahmedi Divanından seçmeler. Sevinç matbaası. Ankara. 1988, 296 s.
- Bilge Kaya. Nazîre mecmûalari ve Hisâlî’nin Metâliü’n-nezâiri. U.ü. Fen-edebiyat fakültesi sosyal bilimler dergisi, yil: 6, sayı: 8, 2005/1, s. 47-.
- İbrahim Gültekin. Nazire geleneğinden metinlerarasılığı üç şiirin söyledikleri. Turkish Studies – İnternational periodical for the languages, Literature and history of turkish or turkic volume 8/Ankara-Turkey. Winter 20p. 1511-15.
- İmadəddin Nəsimi. Sеçilmiş əsərləri. 2 cilddə, I c. Bakı: Lidеr nəşriyyat, 2004, 336 s.
- Kemal Yavuz. Türk şiirinde nazire. Divan edebiyatı araştırmalar dergisi İstanbul. 2013, s. 359-4.
- Mirzəyev A. Nəsiminin Azərbaycan-türk divanının vəzn və qafiyə sistemi. // Böyük Azərbaycan şairi İmadəddin Nəsimi (Kollektiv). Bakı: Elm, 2019, s. 186-225.