Отношение к человеку в Исламе İslamda insana münasibət Attitude to human being in Islam
Аннотация
Статья посвящена борьбе за свободу человека на протяжении всей истории. После формирования исламской религии в Священном Коране было открыто, что истинная мудрость в создании человеческого рода заключается в том, чтобы служить Богу и исполнять Его законы на земле. Ислам ликвидировал классовые различия всех видов и провозгласил равенство, которого не было нигде в мире. С появлением исламской религии в уставший мир было перенесено новое дыхание мира. Как и сказал Пророк (мир ему и благословение): «Мой Господь воспитал меня, как прекрасно Он меня воспитал», Всевышний Аллах объявил миру все права человека и ценности языком Пророка, которого он обучал на протяжении многих лет. В стихе Суры Аль-Кара, стих 28, говорится: «Мы послали тебя только для того, чтобы благовествовать всему человечеству и тем, кто не верит, что есть воин, но большинство человечества этого не знают». Следовательно, цель Пророка состояла в том, чтобы искоренить все устаревшие ценности, подтолкнуть людей к тому, чтобы они жили как люди и создали систему в своей жизни. Также можно сделать вывод, что ислам это великая ценность, это религия высокого статуса, которая была результатом гуманизма, что первым, кто принял ислам, были рабы и бедные люди те, кто впервые узнали Пророка Мухаммеда (сааса), и те, кто собрались вокруг него. Ислам раскрыл два основных принципа, один из которых заключается в том, чтобы верить в одного Аллаха и поклоняться Ему одному, а второй в том, чтобы вести себя хорошо по отношению ко всему, что создал Бог». Согласно исламу, важнее всего быть человеком. Аллах говорит в 70-ом стихе Сурат аль-Исра: «Мы воздали почесть и уважение детям Адама, поместили их на воду и сушу (на корабли, животных и другие транспортные средства), предоставили им чистый насущный хлеб (разнообразные явства) и намного возвысили над многими созданными нами существами”. Одним словом, государства и люди не могут получить от человека права и свободы, предоставленные Всевышним. Автор приходит к выводу, что лишь с приходом ислама все в действительности стали равнными и обрели равенство именно с помощью этой религии.
Məqalə tarix boyunca insan azadlığı uğrunda mübarizədən bəhs edir. İslam dini meydana gəldikdən sonra, müqqəddəs “Qurani-Kərim”in bəyanından məlum oldu ki, bəşər övladının yaradılmasında əsl hikmət Allaha qulluq və onun yer üzündə qoyduğu qayda-qanunları yerinə yetirməkdir. İslamiyyət hər növ sinfi fərqləri aradan qaldırdı, dünyanın heç bir yerində əldə olunmayan bərabərliyi tam bir şəkildə elan etdi. İslam dini meydana gəlməklə qarışıqlıqlar içində iylənmiş dünyaya yeni bir nəfəs gətirdi. Hz.Peyğəmbərin «Məni Rəbbim tərbiyə etdi, nə gözəl tərbiyə etdi» hədisinin ifadə etdiyi kimi, Allah-Taala neçə illər xüsusi bir tərbiyə ilə yetişdirdiyi Peyğəmbərin dili ilə bütün insani haqq və dəyərləri dünyaya bəyan etdi.
“Qurani-Kərim”in “Səbə” surəsinin 28-ci ayəsində buyurulur ki, “Biz səni bütün insanlara ancaq müjdə verən, kafirləri isə qorxudan bir peyğəmbər göndərdik, lakin insanların çoxu bunu bilməzlər”. Deməli, Hz.Peyğəmbərin məqsədi köhnəlmiş bütün dəyərləri yerlə-yeksan etmək, insanları insan kimi yaşamağa sövq etmək, həyatlarında bir nizam yaratmaq “əxlaqi gözəllikləri tamamlamaq və kamala çatdırmaq” idi. Buradan da belə nəticəyə gəlmək olur ki, İslam insana böyük dəyər və qiymət verən, onu yüksək bir varlıq hesab edən dindir. Məhz bu humanizmin nəticəsi idi ki, İslamı ilk qəbul edənlər, əsasən, kölələr və yoxsullar olmuşlar. Bu dini təbliğ edən Məhəmməd Peyğəmbəri (s.ə.s.) ilk dəfə tanıyan və onun ətrafında toplananlar da haqları əllərindən alınmış, cəmiyyət içində xor və fəqir görünən insanlar olmuşlar. İslam dini iki əsas qayəni ortaya qoymuşdur. Bunlardan biri tək olan Allaha inanmaq və yalnız ona ibadət etmək, ikincisi isə, Allahın bütün yaratdıqlarına yaxşı davranmaqdır. İslam dininə görə, hər şeydən öncə insan, insan olması etibarilə bir dəyərə malikdir. Çünki insanın dəyəri haqqında Allah-Taala “İsra” surəsinin 70-ci ayəsində buyurur ki, «Biz Adəm övladını şərəfli və hörmətli elədik, onları suda və quruda (gəmilərə, heyvanlara və başqa nəqliyyat vasitələrinə) mindirib sahib etdik, özlərinə (cürbəcür nemətlərdən) təmiz ruzi verdik və onları yaratdığımız məxluqatın çoxundan xeyli üstün etdik. Qısası, Uca Yaradan insana verdiyi haqq və azadlıqları, dövlətləri və insanları insandan ala bilməz. Müəllif məqalədə belə nəticəyə gəlir ki, yalnız İslamın gəlməsi ilə hər kəs əsl bərabər olmuş və bərabərliyi məhz bu din vasitəsilə tapmışdır.
“Qurani-Kərim”in “Səbə” surəsinin 28-ci ayəsində buyurulur ki, “Biz səni bütün insanlara ancaq müjdə verən, kafirləri isə qorxudan bir peyğəmbər göndərdik, lakin insanların çoxu bunu bilməzlər”. Deməli, Hz.Peyğəmbərin məqsədi köhnəlmiş bütün dəyərləri yerlə-yeksan etmək, insanları insan kimi yaşamağa sövq etmək, həyatlarında bir nizam yaratmaq “əxlaqi gözəllikləri tamamlamaq və kamala çatdırmaq” idi. Buradan da belə nəticəyə gəlmək olur ki, İslam insana böyük dəyər və qiymət verən, onu yüksək bir varlıq hesab edən dindir. Məhz bu humanizmin nəticəsi idi ki, İslamı ilk qəbul edənlər, əsasən, kölələr və yoxsullar olmuşlar. Bu dini təbliğ edən Məhəmməd Peyğəmbəri (s.ə.s.) ilk dəfə tanıyan və onun ətrafında toplananlar da haqları əllərindən alınmış, cəmiyyət içində xor və fəqir görünən insanlar olmuşlar. İslam dini iki əsas qayəni ortaya qoymuşdur. Bunlardan biri tək olan Allaha inanmaq və yalnız ona ibadət etmək, ikincisi isə, Allahın bütün yaratdıqlarına yaxşı davranmaqdır. İslam dininə görə, hər şeydən öncə insan, insan olması etibarilə bir dəyərə malikdir. Çünki insanın dəyəri haqqında Allah-Taala “İsra” surəsinin 70-ci ayəsində buyurur ki, «Biz Adəm övladını şərəfli və hörmətli elədik, onları suda və quruda (gəmilərə, heyvanlara və başqa nəqliyyat vasitələrinə) mindirib sahib etdik, özlərinə (cürbəcür nemətlərdən) təmiz ruzi verdik və onları yaratdığımız məxluqatın çoxundan xeyli üstün etdik. Qısası, Uca Yaradan insana verdiyi haqq və azadlıqları, dövlətləri və insanları insandan ala bilməz. Müəllif məqalədə belə nəticəyə gəlir ki, yalnız İslamın gəlməsi ilə hər kəs əsl bərabər olmuş və bərabərliyi məhz bu din vasitəsilə tapmışdır.
The article deals with the fight for human freedom throughout history. After the formation of the Islamic religion, it was revealed in the Holy Quran that the true wisdom in the creation of the human race is to serve God and to fulfill His laws on earth. Islam eliminated class differences of all kinds and declared the equality that was not achieved elsewhere in the world. With the emergence of Islamic religion, a new breath of the world was brought to the tired world. As the Prophet (pbuh) said, “My Lord has taught me how beautifully He has educated”, Allah Almighty has declared to the world all the human rights and values with the Prophet’s language, which he has trained for many years. The verse of Sura al-Qara, verse 28, says, “We have sent the only to give glad tidings to all mankind, and to those who disbelieve there is a warner, but most of mankind know not.|” Therefore, the Prophet’s purpose was to eradicate all the old-fashioned values, to push people to live as human beings and to create a system in their lives. “It is also possible to conclude that Islam is a great value, is a religion of high status, which was the result of humanism that the first to adopt Islam was slaves and poor people as those who knew the Prophet Muhammad (saas) for the first time, and those gathered around him. The religion of Islam has revealed two basic principles, one of which is to believe in Him alone and to worship Him alone, and the second one is to behave well in all that God has created. “According to Islam, first of all, is to be a man, a human being,” Allah says in the 70th verse of Surat al-Isra: “We have honored the Children of Adam with honor and dignity, and We have placed them on the water and the sea (for ships, cattle and other means of transport) and We granted them sustenance exceeding many of the creatures we have created. In short, the rights and freedoms of the Almighty Creator cannot be taken from human beings and states. The author concludes that with the arrival of Islam, everyone has been equally equitable and has found equality through this religion.